مقدمه

افرادی که دیابت دارند اغلب عادات خواب ضعیفی دارند، از جمله مشکل در به خواب رفتن یا در خواب ماندن. برخی از افراد مبتلا به دیابت بیش از حد می‌خوابند، در حالی که برخی دیگر مشکل خواب کافی دارند. بر اساس گزارش بنیاد ملی خواب، 63 درصد از بزرگسالان آمریکایی به اندازه کافی نمی‌خوابند که برای سلامتی، ایمنی و عملکرد مطلوب آنها مشکل‌زا است.

دلایل مختلفی برای مشکلات خواب در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 وجود دارد، از جمله آپنه انسدادی خواب، درد یا ناراحتی، سندرم پای بیقرار و تکرر ادرار در شب.

مشکلات خواب و دیابت نوع 2

آپنه خواب

آپنه خواب شامل مکث در تنفس در طول خواب است. دوره‌های قطع تنفس را آپنه می‌نامند که به دلیل انسداد راه هوایی فوقانی ایجاد می‌شود. آپنه با چندین دوره برانگیختگی کوتاه در طول شب همراه است – فرد مبتلا معمولاً از این اختلالات خواب آگاه نمی‌باشد زیرا کاملاً بیدار نیست. با این حال، اگر خواب فرد در آزمایشگاه خواب اندازه‌گیری شود، تغییرات امواج مغزی را که مشخصه بیداری است، توسط دستگاه و تکنیسین ثبت می‌گردد.

آپنه خواب منجر به کاهش سطح اکسیژن در خون می‌شود زیرا انسداد مانع از رسیدن هوا به ریه‌ها می‌گردد. سطح پایین اکسیژن نیز بر عملکرد مغز و قلب تأثیر می‌گذارد. برآورد می‌شود که تا دو سوم افرادی که به آپنه خواب مبتلا هستند، دارای وزنی بیشتر نسبت به جامعه خود هستند.

آپنه خواب چرخه خواب و مراحل خواب ما را تغییر می‌دهد. برخی از مطالعات تغییر مراحل خواب را با کاهش هورمون رشد مرتبط دانسته‌اند که نقش کلیدی در ترکیب بدن مانند چربی بدن، ماهیچه‌ها و چربی شکمی دارد. محققان ارتباط احتمالی بین آپنه خواب و ایجاد دیابت و مقاومت به انسولین (ناتوانی بدن در استفاده از انسولین) را یافته‌اند.

نوروپاتی محیطی

نوروپاتی محیطی یا آسیب به اعصاب پا و ساق پا یکی دیگر از دلایل اختلال خواب است. این آسیب عصبی می‌تواند باعث از دست دادن احساس در پا یا علائمی مانند گزگز، بیحسی، سوزش و درد شود.

سندرم پاهای بیقرار

سندرم پاهای بیقرار یک اختلال خواب خاص است که باعث می‌شود فرد پاهای خود را به شدت و اغلب غیرقابل مقاومت حرکت دهد. این اختلال خواب اغلب با احساسات دیگری در پاها مانند سوزن‌سوزن شدن، کشیدگی یا درد همراه است که به خواب رفتن یا در خواب ماندن را دشوار می‌کند.

هیپوگلیسمی و هیپرگلیسمی

هم هیپوگلیسمی (قند خون پایین) و هم هیپرگلیسمی (قند خون بالا) می‌تواند بر خواب افراد مبتلا به دیابت تأثیر بگذارند. هیپوگلیسمی ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که ساعت‌های زیادی غذا نخورده باشید، مثلاً در طول شب، یا اگر انسولین یا داروهای دیگر مصرف می‌کنید. هیپرگلیسمی زمانی اتفاق می‌افتد که سطح قند بالاتر از حد طبیعی باشد. این مشکل ممکن است پس از مصرف کالری زیاد، در دسترس نبودن دارو یا ابتلا به بیماری رخ دهد. استرس عاطفی نیز می‌تواند باعث افزایش قند خون شود.

چاقی

چاقی یا چربی بیش از حد بدن اغلب با خروپف، آپنه خواب و اختلال خواب همراه است. چاقی خطر آپنه خواب، دیابت نوع 2، بیماری قلبی، فشار خون بالا، آرتریت و سکته را افزایش می‌دهد.

مشکلات خواب چگونه تشخیص داده می‌شوند؟

پزشک از شما در مورد الگوهای خوابتان می‌پرسد، از جمله اینکه آیا در هنگام خوابیدن مشکل دارید یا به خواب می روید، آیا در طول روز خواب آلود هستید، در هنگام خواب تنفس مشکل دارید (از جمله خروپف)، درد در پاها، یا حرکت یا لگد زدن با پاهایتان در هنگام خواب.

پزشک شما ممکن است شما را به یک متخصص خواب ارجاع دهد که ممکن است یک مطالعه خواب ویژه به نام پلی‌سومنوگرام برای اندازه گیری فعالیت در طول خواب انجام دهد و یا مطالعه ساده‌تری جهت تست خواب در خانه را توصیه کند. نتایج مطالعه خواب می‌تواند به پزشک شما در تشخیص دقیق و تجویز یک درمان مؤثر و مناسب کمک کند.

مشکلات خواب در دیابت نوع 2 چگونه درمان می‌شوند؟

بسته به شرایط، چندین درمان برای مشکلات خواب در افراد دیابتی وجود دارد:

آپنه خواب

اگر تشخیص داده شود که مبتلا به آپنه خواب هستید، ممکن است پزشک به شما پیشنهاد کند که وزن خود را کاهش دهید تا راحت‌تر نفس بکشید.

درمان بالقوه دیگر فشار مثبت مداوم روی راه هوایی (CPAP: Continuous Positive Airway Pressure) است. با CPAP، بیماران از ماسک روی بینی و/یا دهان خود استفاده میکنند. یک دمنده هوا، هوا را از طریق بینی و/یا دهان وارد مسیر هوایی و در نهایت ریه‌ها می‌کند. فشار هوا طوری تنظیم می‌شود که برای جلوگیری از بسته شدن راه هوایی فوقانی در هنگام خواب به اندازه کافی باشد. فشار ثابت و پیوسته است. CPAP از بسته شدن راه هوایی در حین استفاده جلوگیری می کند، اما با قطع یا استفاده نادرست CPAP دوره‌های آپنه برمی‌گردند.

دستگاه CPAP از بسته شدن راه هوایی در حین استفاده جلوگیری می‌کند

نوروپاتی محیطی

برای درمان درد نوروپاتی محیطی، درمان‌های مختلفی وجود دارد که به دلیل اهمیتی که مصرف برخی از این داروها دارند از ذکر آنها در این متن خودداری می‌شود.

سندرم پای بیقرار

داروهای مختلفی برای درمان سندرم پای بیقرار استفاده می‌شود که به دلیل اهمیتی که مصرف برخی از این داروها دارند از ذکر آنها در این متن خودداری می‌شود. همچنین در صورت داشتن سطح آهن پایین، پزشک ممکن است برای بیمار آهن تجویز کند.

بیخوابی اولیه

همچنین داروهای متعددی برای درمان بیخوابی وجود دارد، که به دلیل اهمیتی که مصرف برخی از این داروها دارند از ذکر آنها در این متن خودداری می‌شود.

چگونه می‌توان خواب خود را بهبود بخشید؟

علاوه بر داروها، توصیه‌هایی برای بهبود خواب عبارتند از:

• بهره ‌گرفتن از تکنیک‌های آرامش و تنفس را
• گوش دادن به آهنگ‌های ملایم و آرامش‌بخش یا طبیعت
• ورزش منظم، حداکثر تا چند ساعت قبل از خواب انجام شود
• در هنگام عصر از کافئین، الکل یا نیکوتین استفاده نشود
• از چرت زدن اجتناب شود یا به حداقل رساندن آن
• وقتی نمی‌توانید بخوابید از رختخواب بلند شوید و در اتاق دیگری کاری انجام دهید. زمانی که احساس خواب‌آلودگی می‌کنید به رختخواب برگردید.
• از تخت فقط برای خواب و فعالیت جنسی استفاده کنید. برای تماشای تلویزیون یا خواندن در رختخواب دراز نکشید. به این ترتیب، تخت شما نشانه‌ای برای خوابیدن می‌شود، نه برای بیدار دراز کشیدن.
• درمان شناختی رفتاری (CBT: Cognitive Behavioral Therapy) را امتحان کنید که خط اول درمان بی‌خوابی است.

آیا پیوندهای دیگری بین خواب و دیابت نوع 2 وجود دارد؟

بر اساس مطالعات متعدد، افرادی که عادات خواب ضعیفی دارند، بیشتر در معرض خطر اضافه وزن یا چاقی و ابتلا به دیابت نوع 2 هستند. کمبود خواب مزمن ممکن است منجر به مقاومت به انسولین شود که می‌تواند منجر به قند خون بالا و دیابت شود.

برخی از مطالعات نشان می‌دهد که کمبود خواب مزمن می‌تواند بر هورمون‌های کنترل‌کننده اشتها تأثیر بگذارد. برای مثال، یافته‌های اخیر خواب ناکافی را با سطوح پایین‌تر هورمون لپتین مرتبط می‌دانند که به کنترل متابولیسم کربوهیدرات‌ها کمک می‌کند. نشان داده شده است که سطوح پایین لپتین میل بدن به کربوهیدرات‌ها را بدون توجه به میزان کالری مصرفی افزایش می‌دهد.

منبع

Reviewed on April 22, 2022

https://www.webmd.com/diabetes/type-2-diabetes-sleep