خواب کافی برای سلامت و رشد کودک بسیار مهم است. با این حال، حدود 50 درصد از کودکان در مقطعی از دوران کودکی خود مشکلات خواب را تجربه می‌کنند. اختلالات خواب مانع از خواب سالم کودکان می‌شود. اختلالات خواب رایج دوران کودکی عبارتند از:
- مشکل در به خواب رفتن و مشکلات در خواب ماندن در طول شب
- آپنه انسدادی خواب
- سندرم پاهای بی‌قرار
- کابوس
- راه رفتن در خواب
- شب ادراری
درمان اختلال خواب ممکن است از اثرات منفی آن بر رشد، سلامت، خلق و خو و عملکرد وی جلوگیری کند یا آن را به حداقل برساند. راهبردهایی وجود دارد که والدین می‌توانند برای بهبود خواب فرزندشان استفاده کنند. اما گاهی اوقات اختلالات خواب مکرر و الگوهای خواب نامنظم در کودکان دلایل فیزیولوژیکی دارد. اختلالات خواب رایج در کودکان شامل آپنه خواب و همچنین کژخوابی (پاراسومنیا) است که رفتارهای مخرب مرتبط با خواب مانند راه رفتن در خواب و وحشت شبانه است.
اختلالات خواب در کودکان، به خصوص کژخوابی، احتمالاً پس از دوران نوجوانی ادامه پیدا نمی‌کند. با این حال، این اختلالات می‌توانند رفتار روزانه و کیفیت کلی زندگی کودک را مختل کنند.
| با اختلالات شایع خواب در بزرگسالان بیشتر آشنا شویم. |
برخی از اختلالات خواب هم در بزرگسالان و هم در کودکان دلایل مشابهی دارند. چاقی یک عامل خطر اصلی برای ایجاد آپنه خواب انسدادی، یک اختلال تنفسی مرتبط با خواب، در افراد در هر سنی است. علاوه بر این، اختلالات خواب که ممکن است ناشی از استعداد ژنتیکی باشند، مانند سندرم پای بی‌قرار، کودکان و همچنین بزرگسالان را تحت تأثیر قرار می‌دهند. برخی از مسائل پزشکی و اختلالات اضطرابی خطر مشکلات خواب را در هر سنی افزایش می‌دهند. با این حال، الگوهای رفتاری که مختص کودکان است نیز می‌تواند منجر به اختلالات مرتبط با خواب شود. بی‌خوابی در کودکان تا حدود ۵ سالگی، معمولاً نتیجه زمان‌های ناهماهنگ خواب و رفتارهای مقاوم در برابر خواب است.
بی‌خوابی یکی از شایع ترین اختلالات خواب است و 20 تا 30 درصد از کودکان را مبتلا می‌کند. علائم اولیه آن مشکل در به خواب رفتن، در خواب ماندن یا هر دو است. متخصصان پزشکی معمولا بی‌خوابی در کودکان را به سه دسته تقسیم می‌کنند:
بی‌خوابی دوران کودکی می‌تواند برای کل خانواده چالش برانگیز باشد. با این حال، درمان‌های مؤثری در دسترس هستند. تغییرات رفتاری مانند ایجاد یک برنامه منظم قبل از خواب معمولاً اولین خط درمان است و می‌تواند منجر به بهبود در احساس آرامش هم برای کودک و هم برای والدین آنها شود.
آپنه انسدادی خواب (OSA) زمانی رخ می‌دهد که بافت‌های گلو عبور هوا را در طول خواب مسدود می‌کنند. این اختلال می‌تواند منجر به وقفه‌های مکرر و لحظه‌ای در تنفس شود که ممکن است به طور قابل توجهی خواب شبانه را مختل کند. تقریباً 1٪ تا 5٪ از کودکان آپنه انسدادی خواب را تجربه می‌کنند. علل شایع آپنه انسدادی خواب در کودکان عبارتند از: بزرگ شدن لوزه‌ها، چاقی، و برخی بیماری‌های دندانی یا نقص‌های مادرزادی.
بسته به شدت علائم و سایر عوامل خطر مانند چاقی، ممکن است یک متخصص اطفال ارزیابی بیشتری را توسط یک متخصص طب خواب یا از طریق یک تست خواب را توصیه کند. گزینه‌های درمانی به علت و شدت آپنه انسدادی خواب در کودکان بستگی دارد، اما ممکن است شامل درمان مداوم فشار مثبت راه هوایی (CPAP) یا استفاده از محافظ دهان در شب باشد. اگر مشخص شود که علت آن بزرگ شدن لوزه‌ها یا آدنوئیدها است، ممکن است جراحی برای برداشتن آنها توصیه گردد.
اکثر کودکان مبتلا به آپنه خواب نیز خروپف می‌کنند. به خاطر داشته باشید که خروپف در کودکان همیشه نشان‌دهنده مشکل بزرگی نیست. بین 3 تا 12 درصد از کودکان بدون نشان دادن سایر علائم آپنه خواب خروپف می‌کنند. اما برخی شواهد نشان می‌دهد که خروپف معمولی ممکن است همیشه بی‌ضرر نباشد. والدین کودکی که اغلب با صدای بلند خروپف می‌کند باید علائم او را با یک متخصص اطفال در میان بگذارند.
راه رفتن در خواب، اختلالی است که شامل راه رفتن یا انجام سایر رفتارهای پیچیده در هنگام خواب است. شب ادراری، ادرار غیر ارادی در هنگام خواب را بیان می‌کند.
راه رفتن در خواب و شب ادراری در کودکان بیشتر از بزرگسالان است. تقریباً 5٪ از کودکان در مقایسه با 1.5٪ از بزرگسالان علائم راه رفتن در خواب را دارند. حدود 15 درصد از کودکان 7 ساله شب ادراری را تجربه می‌کنند در حالی که 0.5 تا 1 درصد بزرگسالان شب ادراری را تجربه می‌کنند.
علاوه بر این، راه رفتن در خواب و شب ادراری با بزرگتر شدن کودک برطرف می‌شوند. با این حال، اگر علائم مکرر و مداوم هستند، مهم است که با یک متخصص اطفال مشورت کنید. پزشک می‌تواند هر گونه علت اساسی جدی را بررسی کند و به ایجاد یک برنامه درمانی مؤثر کمک کند.
وحشت شبانه نوعی از کژخوابی است که در آن فرد خواب به طور ناگهانی با احساس ترس و وحشت از خواب بیدار می‌شود. فرد خوابیده معمولاً هیچ خاطره‌ای از رویداد ترسناک ندارد. وحشت شبانه در بزرگسالان نادر است. با این حال، حدود 30 درصد از کودکان، معمولاً بین 3 تا 7 سالگی، وحشت شبانه را تجربه می‌کنند. محققان پزشکی به طور کامل نمی‌دانند که چرا وحشت شبانه رخ می‌دهد، اگرچه نقش استعداد خانوادگی در آن مشاهده شده است.
وحشت شبانه به عنوان یک اختلال خواب در کودکان مشاهده می‌شود
گزینه‌های درمانی محدودی برای وحشت شبانه وجود دارد. بهترین کاری که می‌توان پس از یک وحشت شبانه انجام داد، آرامش و اطمینان خاطر دادن به کودک است. اگر تصمیم دارید در مورد وحشت شبانه فرزندتان با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید، بهتر است دفعات و مدت این دوره‌ها را در یک دفترچه خاطرات خواب یادداشت کرده باشید.
مهم است که بین وحشت شبانه و کابوس در کودکان تمایز قائل شویم. وحشت شبانه یک اختلال خواب است که معمولاً در مرحله خواب با غیرسریع چشم (NREM) رخ می‌دهد. کودک معمولاً هیچ خاطره‌ای از آن قسمت نخواهد داشت. در مقابل، کابوس‌ها معمولاً در طول خواب با حرکت سریع چشم (REM) رخ می‌دهند، مرحله خواب معمولاً با دیدن رؤیا همراه است. کابوس‌ها اغلب به دلیل استرس یا رویدادهای مهم زندگی ایجاد می‌شوند. رؤیاهای بد ممکن است باعث ایجاد احساس اضطراب شود، اما متخصصان پزشکی آنها را بخشی استاندارد از رشد می‌دانند.
| با فرایند خواب و مراحل آن بیشتر آشنا شویم. |
سندرم پاهای بی‌قرار یک اختلال حرکتی است که می‌تواند به طور قابل توجهی خواب را مختل کند. علامت اصلی آن میل بدون درد اما طاقت‌فرسا برای حرکت دادن پاها است. این میل اغلب در شب هنگام استراحت فرد افزایش می‌یابد. سندرم پاهای بی‌قرار ممکن است به دلیل یک مشکل زمینه‌ای مانند کمبود آهن یا بیماری کلیوی ایجاد شود. در موارد خاص، علت آن ممکن است ژنتیکی باشد.
علائم سندرم پاهای بی‌قرار می‌تواند در دوران کودکی ظاهر شود، اما این اختلال تا حد زیادی در کودکان تشخیص داده نمی‌شود. اگر کودک شما میل غیرقابل کنترلی برای حرکت دادن پاهای خود دارد که در شب بدتر می‌شود و خواب او را مختل می‌کند، با یک متخصص پزشکی مشورت کنید. با تشخیص مناسب، علائم را می‌توان با دارو درمان کرد.
خواب‌آلودگی بیش از حد در طول روز با کاهش هوشیاری و به خواب رفتن در طول روز مرتبط است. اگرچه خواب‌آلودگی به خودی خود یک اختلال نیست، اما خواب‌آلودگی بیش از حد در طول روز یک علامت رایج است که با تعدادی از مسائل مرتبط با خواب و شرایط سلامتی مرتبط می‌باشد.
خواب‌آلودگی بیش از حد در طول روز با کاهش هوشیاری و به خواب رفتن در طول روز همراه است
بین 10 تا 20 درصد از کودکان علائم خواب‌آلودگی در طول روز را تجربه می‌کنند. با این حال، ممکن است در برخی از کودکان کمتر تشخیص داده شود. یکی از دلایل این است که علائم ثانویه در کودکان می‌تواند متناقض به نظر برسد، از جمله بیش‌فعالی، بی‌قراری و رفتار پرخاشگرانه.
اگر کودک شما در طول روز خواب‌آلودگی قابل‌توجهی دارد یا در رفتارش تغییر مشاهده می‌کنید، با پزشک اطفال خود مشورت کنید. چندین روش غربالگری اثبات شده برای مشکلات خواب کودکان وجود دارد که می‌تواند به شناسایی مشکلات مربوط به خواب کمک کند.
دندان قروچه به فشردن دندان‌ها به طور مکرر اشاره دارد. دندان قروچه می‌تواند در طول روز یا شب اتفاق بیفتد. هنگامی که در شب رخ می‌دهد، می‌تواند خواب کودک را مختل کند. دندان قروچه همچنین می‌تواند منجر به برخی از علائم دردناک از جمله سردرد، آسیب به دندان و آسیب به عضلات فک شود.
دندان قروچه در کودکان و بزرگسالان می‌تواند به دلیل عوامل متعددی باشد که تشخیص یک علت واحد را در افراد دشوار می‌کند. با این حال، مشخص شده است که استرس ارتباط نزدیکی با دندان قروچه دارد. دندان قروچه در خواب ممکن است با بالا رفتن سن کودک کاهش یابد، اما این عارضه می‌تواند عودکننده نیز باشد. گزینه‌های درمانی مثل محافظ‌های دهان برای جلوگیری از آسیب به دندان‌ها و استفاده از روان درمانی و تکنیک‌های آرام‌سازی برای کاهش استرس و تنش عضلانی مؤثر هستند.
دندان قروچه، هم در کودکان و هم در بزرگسالان مشاهده می‌شود
اگر کودکی مشکلات مکرر مربوط به زمان خواب و خواب را تجربه می‌کند، والدین می‌توانند چندین رویکرد داشته باشند. اینها به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
گهگاهی یک یا دو شب کم‌خوابی برای اکثر کودکان طبیعی است. با این حال، اختلالات خواب مداوم یا علائم غیرعادی که اغلب از خواب خوب شبانه جلوگیری می‌کنند، باعث نگرانی هستند.
اگر کودک شما علائم کم‌خوابی مزمن یا سایر اختلالات خواب شایع را تجربه می‌کند، علائم آن را با متخصص اطفال یا متخصص خواب کودکان در میان بگذارید. بسته به علائم و سابقه پزشکی آنها، پزشک ممکن است یک تست خواب شبانه در کلینیک خواب یا ارزیابی اضافی توسط یک متخصص طب خواب را توصیه کند.
https://www.sleepfoundation.org/children-and-sleep/sleep-disorders-in-children
