ده دلیل برای اهمیت خواب خوب  

بسیاری از ما خواب را قسمت زائدی از زندگی می‌­دانیم و فکر می­‌کنیم می­‌توانیم در هنگام  هجوم مشغله‌های کاری، خانوادگی و تحصیلی، از آن مایه بگذاریم و از زمان آن برای رسیدگی به امور عقب مانده استفاده کنیم. درست است که برخی از عوارض کمبود خواب مثل خواب­ آلودگی، کاهش کارآیی و بهره‌­وری بلافاصله خود را نشان می­‌دهند، اما اثرات کمبود خواب مطلوب در طولانی مدت می­‌تواند کل زندگی را مختل نماید.

همچنین تلقی بسیاری از ما از اختلال در خواب در میزان مدت زمان خواب منحصر می­‌شود و به کیفیت خواب اهمیت نمی‌دهیم. در حالی که ممکن است حتی زیاد هم بخوابیم ولی خواب خوبی نداشته باشیم. به همین جهت روزها همچنان کسل هستیم یا عوارض دیگری که در ادامه به آن می­‌پردازیم در ما مشاهده می‌­گردد. برخی اوقات حتی خود ما واقف به اختلال در خواب خود نیستیم.

یک خواب خوب در شب اهمیت فوق‌­العاده‌­ای برای حفظ سلامتی ما دارد. در حقیقت خواب همان اهمیتی را دارد که تغذیه و ورزش دارند. متأسفانه امروزه محیط زندگی بر الگوهای خواب اثر منفی گذاشته‌اند. امروزه مردم کمتر از قبل می­‌خوابند و از کیفیت خواب کمتری برخوردارند.

• خواب بد می­‌تواند ما را چاق کند

خواب بد به شدت با افزایش وزن مرتبط است. در واقع کوتاه بودن مدت زمان خواب یکی از عوامل ریسک قوی برای چاقی است. این تأثیر از طریق عوامل مختلفی بر چاقی اثر می‌­گذارد و از جمله تغییرات هورمونی و انگیزه ورزش. اگر به دنبال کاهش وزن هستیم باید کیفیت خواب را بهبود بخشیم.

• آنهایی که خوب می­‌خوابند تمایل به رژیم غذایی کم کالری‌تر دارند

مطالعات نشان داده است که افراد با خواب نامناسب اشتهای بیشتری داشته و تمایل به غذای با کالری بیشتر دارند. خواب نامناسب تغییرات روزانه هورمون­‌های اشتها را مختل می­‌کند. از جمله سطح هورمون گرلین (Ghrelin) که هورمون تحریک اشتها است را افزایش داده و سطح هورمون لپتین (Leptin) که هورمون کاهش اشتها است را کاهش می‌­دهد.

• خواب خوب تمرکز حواس و بهره‌وری را افزایش می­‌دهد

خواب بر عملکرد مغز از جنبه­‌های مختلف اثر می‌­گذارد که شامل شناخت، تمرکز، بهره‌­وری و کارایی است. خواب خوب می‌­تواند مهارت‌­های حل مسأله را به حداکثر برساند و حافظه را ارتقاء بخشد. نشان داده شده است که خواب بد عملکرد مغز را مختل می‌­کند.

• خواب خوب کارایی ورزشی را حداکثر می­‌کند

محققین نشان داده‌­اند که خواب خوب کارایی ورزشی و فیزیکی را افزایش ارتقاء می‌­بخشد. دوره خواب کوتاه‌­تر با کارایی ورزشی پایین و محدودیت عملکردی در زنان با سن بالا مرتبط است.

• ریسک بیماری قلبی و سکته مغزی در افراد با خواب بد بیشتر است

امروزه نشان داده شده است که کیفیت و مدت زمان خواب می‌­تواند به بیماری‌­های مزمن عروقی و از جمله بیماری‌­های قلبی و فشار خون منجر شود. خواب کمتر از 7 تا 8 ساعت در شب با افزایش ریسک بیمار­ی‌های قلبی و سکته مغزی مرتبط است.

• خواب بر متابولیسم گلوکز و ریسک دیابت نوع 2 اثر می‌­گذارد

محدودیت‌­های خواب بر قند خون اثر گذاشته و حساسیت به انسولین را کاهش می‌­دهد و ریسک ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش می‌دهد. خواب بی‌کیفیت می‌­تواند در عرض 6 روز به پیش­ دیابت (Prediabetes) در افراد سالم منجر شود.

• خواب بد با افسردگی ارتباط دارد

افسردگی به شدت با کیفیت و اختلالات خواب ارتباط دارد. تخمین زده می­‌شود که 90% شکایت افراد از افسردگی با کیفیت خواب مرتبط است. خواب بد باعث افزایش ریسک مرگ به وسیله خودکشی می­‌گردد. افرادی که اختلالات خواب نظیر بی­‌خوابی یا وقفه تنفسی خواب دارند نسبت به افراد دیگر بیشتر به افسردگی دچار می‌­شوند.

• خواب خوب عملکرد ایمنی بدن را افزایش می‌­دهد

حتی مقدار کمی از بی­‌خوابی می­‌تواند بر عملکرد ایمنی بدن اثر منفی بگذارد. خواب مناسب از نطر کیفیت و زمان عملکرد ایمنی بدن را افزایش می­‌دهد.

• خواب بد با افزایش التهاب ارتباط دارد

کاهش خواب مارکرهای التهابی غیرمطلوب و آسیب سلولی را افزایش می‌­دهد. خواب بد به شدت با التهابات درازمدت مسیر دستگاه گوارش و اختلالاتی نظیر بیماری‌­های التهابی روده مرتبط است.

• کمبود خواب اثر منفی بر هیجانات و تعاملات مثبت اجتماعی دارد

کمبود خواب توانایی ما را در تعاملات اجتماعی کاهش می‌­دهد. خواب بد بر توانایی شناخت عوامل اجتماعی مهم و رفتارهای هیجانی اثر می­‌گذارد.