هدف از این مطلب این است که به افراد مبتلا به بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)، دوستان و خانواده آنها نشان دهد که چگونه می‌توانند باوجود ابتلا به این بیماری زندگی کاملی داشته باشند.
بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) یک بیماری التهابی مزمن ریوی است که باعث انسداد جریان هوا در ریه‌ها می‌شود و به گروهی از بیماری‌ها ازجمله شامل برونشیت مزمن و آمفیزم است.
برونشیت مزمن (راه‌های هوایی ملتهب و باریک) از تخلیه طبیعی ریه‌ها هنگام بازدم جلوگیری می‌کند و فرد مبتلا باید تلاش بیشتری برای نفس کشیدن انجام دهید، که می‌تواند باعث ایجاد احساس تنگی نفس شود.
آمفیزم (ساختار آسیب‌دیده ریه) در نواحی تبادل گاز، معروف به کیسه‌های هوایی یا آلوئول، رخ می‌دهد. دیواره آلوئول‌ها حالت کشسانی کمتری پیدا می‌کند و بنابراین تخلیه هوا از ریه‌ها دشوارتر است.
علائمی مانند تنگی نفس، سرفه و خستگی (احساس خستگی واقعی) به‌تدریج بدتر می‌شود و می‌تواند کیفیت زندگی را به‌شدت تحت تأثیر قرار دهد. بااین‌حال، کارهای زیادی وجود دارد که فرد بیمار می‌تواند برای کمک به احساس بهتر خود انجام دهد.
| با کلیک روی اینجا با این بیماری بیشتر آشنا شویم. |
اگر سیگار می‌کشید و مبتلا به COPD هستید، اولین قدمی که باید برای جلوگیری از بدتر شدن وضعیت خود انجام دهید، ترک سیگار است. بااین‌حال، همه افراد سیگاری به COPD مبتلا نمی‌شوند و برخی از افراد مبتلا به COPD هرگز سیگار نکشیده‌اند. سایر علل COPD عبارت‌اند از:
ترک سیگار را در اولویت قرار دهید! فواید آن در عرض چند روز شروع می‌شود. هنگامی‌که سیگار را ترک می‌کنید، سرعت پیری ریه‌های شما به‌اندازه افراد غیر سیگاری خواهد بود.
هنگام ورزش یا انجام فعالیت‌های روزانه ممکن است احساس تنگی نفس کنید. این احساس خطرناک نیست و با توقف ورزش، تنگی نفس به‌سرعت از بین می‌رود.
تنگی نفس می‌تواند بسیار ناراحت‌کننده و ترسناک باشد، اما بدترین کاری که می‌توانید انجام دهید اجتناب از ورزش است. اگر ورزش نکنید بدن شما آمادگی خود را از دست می‌دهد و درنهایت در حین انجام کارهای ساده احساس تنگی نفس بیشتری خواهید کرد.
سعی کنید تا جایی که می‌توانید ورزش کنید تا تناسب اندام و سلامت کلی خود را بهبود بخشید. بالا رفتن از پله‌ها را تمرین کنید. زمانی که نیاز به استراحت دارید توقف کنید و احساس خواهید کرد که تنگی نفس به‌سرعت ناپدید می‌شود. گاهی اوقات، نفس کشیدن از طریق «لب‌های جمع‌شده» ممکن است به شما کمک کند تا نفس خود را باز یابید.
| با فواید تمرین‌های تنفسی بیشتر آشنا شویم. |
یکی دیگر از راه‌های آسان برای ورزش این است که هرروز 20 دقیقه پیاده‌روی کنید. توصیه می‌شود قبل از ورزش از داروهای مسکن خود استفاده کنید. این دارو همچنین به کاهش علائم بیماری در هنگام ورزش کمک می‌کند.
اگر تنگی نفس شما به‌طور ناگهانی پس از ورزش بدتر شد یا به‌سرعت از بین نرفت، باید به پزشک مراجعه کنید. اگر تنگی نفس شما مشکل‌زا می‌شود، بسیار مهم است که طبق توصیه پزشک از برنامه توانبخشی ریوی پیروی کنید. این کار به شما کمک می‌کند قبل از احساس تنگی نفس، مدت طولانی‌تری ورزش کنید، علائم شما را بهبود بخشد و کیفیت زندگی شما را افزایش دهد.
| با توانبخشی ریه بیشتر آشنا شویم. |
مهم است که تغذیه سالم بخشی از برنامه روزانه شما شود. باید سعی کنید میوه و سبزیجات زیادی مصرف کنید.
اضافه‌وزن تنفس شما را سخت‌تر می‌کند. بااین‌حال، اگر نسبت به قدتان کم‌وزن هستید، ممکن است به رژیم غذایی خاصی نیاز داشته باشید.
اگر وضعیتم بدتر شد چه باید بکنم؟
بدتر شدن قابل‌توجه وضعیت شما تشدید بیماری (exacerbation) نامیده می‌شود. هنگامی‌که این اتفاق می‌افتد، علائم بیشتری نسبت به حالت عادی رخ می‌دهد، که ممکن است شدیدتر ازآنچه قبلاً به آن عادت کرده‌اید باشد. بدتر شدن این علائم می‌توانند بسیار ناراحت‌کننده باشد. تشدید بیماری اغلب در اثر سرماخوردگی معمولی یا در زمان‌هایی که آب‌وهوا نامناسب باشد رخ دهد. تشدید بیماری می‌توانند برای دوره‌های مختلف طول بکشد، اما معمولاً بین 7 تا 21 روز دوام داشته باشند. اگر تشدید بیماری بیشتر طول بکشند، ممکن است به درمان اضافی توسط پزشک خود نیاز داشته باشید.
برونکودیلاتورها (گشادکنندههای راه‌های هوایی)، به‌عنوان‌مثال آگونیست‌های بتا یا آنتی‌کولینرژیک‌ها
| • تنفس را آسان‌تر می‌کند. • آنها راه‌های هوایی کوچک را باز می‌کنند و ناراحتی ناشی از تورم بیش‌ازحد در ریه‌ها را کاهش می‌دهند. • تأثیر این داروها می‌تواند بین 4 تا 24 ساعت باقی بماند. • گشادکنندههای راه‌های هوایی کوتاه اثر در صورت بروز علائم آزاردهنده استفاده می‌شوند. |
کورتیکواستروئیدهای استنشاقی
| • کاهش التهاب در راه‌های هوایی کوچک. • می‌تواند از حدود یک‌چهارم از موارد تشدید بیماری جلوگیری کند. • برای افراد مبتلا به COPD شدیدتر که باوجود استفاده از گشادکنندههای برونش، بیش از دو بار در سال دچار تشدید بیماری می‌شوند، توصیه می‌شود. • می‌توان آن را در ترکیب با داروهای استنشاقی برونکودیلاتورهای طولانی اثر تجویز کرد.
|
لطفاً توجه داشته باشید:
انواع مختلفی از داروهای استنشاقی وجود دارد که می‌توان از آنها استفاده کرد و همه آنها با تفاوت‌هایی عمل می‌کنند. مطمئن شوید که دقیقاً می‌دانید چگونه از داروی استنشاقی خود استفاده کنید زیرا برای اثربخشی لازم فرو بردن آن در ریه‌ها ضروری است.
اکسیژن
اکسیژن | • به کسانی که اکسیژن کافی در خون ندارند داده می‌شود، نه برای کسانی که احساس تنگی نفس دارند. • باید حداقل 16 ساعت در روز استفاده شود تا متوجه فواید آن شوید. • اشباع اکسیژن (مقدار اکسیژن خون شما) می‌تواند با استفاده از اکسیمتر یا آزمایش خون بررسی شود. • بهترین استفاده از آن در طول شب، بعد از غذا و در حین ورزش است. • مدت‌زمان ماندگاری اکسیژن به‌اندازه سیلندر و سرعت جریان اکسیژن مصرفی بستگی دارد. |
سیلندر اکسیژن | • سیلندرها حاوی اکسیژن فشرده هستند و معمولاً در مواقع اضطراری استفاده می‌شوند. |
اکسیژن مایع | • اکسیژن مایع در مخزنی که حاوی یک سیلندر است ذخیره می‌شود. • کوله‌پشتی را می‌توان برای افزایش تحرک استفاده کرد اما باید از یک مخزن اصلی پر شود. |
دستگاه تراکم اکسیژن قابل حمل | • متراکم‌کننده‌ها، هوای معمولی را می‌گیرند و مقداری از نیتروژن را حذف می‌کنند تا غلظت بیشتری از اکسیژن را به کاربر برساند. |
داروهای خوراکی
آنتی‌بیوتیک‌ها | • با عفونت باکتریایی مبارزه کنید. • در صورت سرفه کردن بیش‌ازحد معمول خلط یا تغییر رنگ آن تجویز می‌شود. • علائم را در حین تشدید بیماری بهبود می‌بخشد. • اگر فکر می‌کنید به آنها نیاز دارید با پزشک خود مشورت کنید. |
استروئیدها به‌عنوان‌مثال پردنیزولون | • برای درمان تشدید بیماری داده می‌شود. • پیشرفت بهبودی. • کاهش مدت اقامت در بیمارستان. |
داروهای ادرار‌آور | • آب اضافی را از بدن خارج می‌کند. • به افراد مبتلا به COPD شدید که دارای احتباس آب هستند (معمولاً مچ پا متورم می‌شود) داده می‌شود. |
لباس مناسب هر فصل سال را بپوشید. سعی کنید از لباس‌های گشادی استفاده کنید که به‌راحتی پوشیده شوند.
دمای منزل خود را بین 19 تا 21 درجه سانتی‌گراد نگه دارید. دمای سردتر ممکن است حال شما را بدتر کند.
اگر COPD دارید، باز هم می‌توانید به تعطیلات بروید. اگر در حال پرواز هستید، باید قبل از پرواز بیماری خود را به شرکت هواپیمایی اطلاع دهید. برای جزئیات بیشتر به بخش سفر هوایی در وب‌سایت ELF مراجعه کنید.
از استفاده از محصولات شیمیایی قوی مانند سفید‌کننده‌ها، براق‌کننده‌ها و رنگ خودداری کنید، زیرا ممکن است راه‌های هوایی شما را تحریک و علائم شما را بدتر کنند.
تا جایی که می‌توانید به دوستان خود سر بزنید. هنگامی‌که ترجیح می‌دهید در خانه بمانید، خود را با گوش دادن به موسیقی سرگرم کنید یا استراحت کنید.
علائم COPD و درمان ممکن است میل شما به رابطه جنسی را کاهش دهد، اما این بدان معنا نیست که انجام این کار برای شما خطرناک است. افزایش جزئی در ضربان قلب و تنفس طبیعی است.
برای رفتن به رختخواب، بیدار شدن و استراحت یک برنامه منظم داشته باشید. از زیاد خوابیدن در طول روز – یا نوشیدن الکل یا کافئین زیاد – خودداری کنید، در غیر این صورت خواب شبانه برایتان دشوار خواهد بود.
عفونت‌هایی مانند آنفولانزا یا ذات‌الریه می‌توانند به‌راحتی ریه‌های شما را آلوده کنند زیرا در مقایسه با افراد سالم حساس‌تر هستند. پزشکان توصیه می‌کنند که افراد مبتلا به این بیماری هر ساله واکسن آنفولانزا و اگر بالای 65 سال دارند واکسن ذات‌الریه بزنند.
مهم است که به‌طور منظم به پزشک خود مراجعه کنید. ممکن است نیاز به آزمایش‌هایی داشته باشید که پزشک ممکن است برای بررسی وضعیت شما تجویز کند که عبارت‌اند از:
اگر این اتفاق بیفتد:
ممکن است رنگ آن تغییر کند یا ضخیم‌تر شود که سرفه کردن آن سخت‌تر است.
اگر این اتفاق بیفتد:
اگر هر یک از موارد زیر را مشاهده کردید، به پزشک خود مراجعه کنید:
اگر بیماری شما به‌طور مکرر تشدید می‌شود، ممکن است اثر ناتوان‌کننده بر سلامت کلی شما داشته باشد که می‌تواند ماه‌ها ادامه یابد. در این صورت بیماری پیشرفت خواهد کرد و ممکن است کیفیت زندگی پایین‌تری داشته باشید. شما باید با پزشک خود در مورد چگونگی جلوگیری از بدتر شدن علائم و نحوه مدیریت آنها در صورت بدتر شدن آن علائم مشورت کنید.
پزشک می‌تواند به شما یک برنامه اقدام با اهدافی که برای شما مناسب است تجویز کند.
ممکن است استروئیدها و آنتی‌بیوتیک‌ها برای کنترل علائم و مبارزه با عفونت تجویز شوند، زیرا عفونت‌ها اغلب باعث تشدید بیماری می‌شوند. اگر واکسن سالانه آنفولانزا را تزریق نمایید و داروهای معمول خود مصرف کنید، خطر ابتلا به آنفولانزا را تا حد زیادی کاهش خواهید داد.
اگر دچار تشدید بیماری شدید، ممکن است نیاز داشته باشید که به بیمارستان مراجعه کنید تا پزشکان بتوانند علائم شما را کنترل کنند و درمان مناسب‌تری به شما ارائه دهند.
