خطر لخته شدن خون در ورید عمقی چیست؟
لخته شدن خون در ورید عمقی (Deep Vein Thrombosis: DVT) معمولاً در ساق پا، لگن یا بازو رخ می‌دهد و می‌تواند منجر به آمبولی ریه شود. در آمبولی ریه، لخته خون از ورید عمیق به ریه منتقل می‌شود و می‌تواند خطرات جدی برای سلامتی فرد بیمار ایجاد نماید. لخته خون در ریه می‌تواند در افراد بدون DVT نیز رخ دهد و همه افراد مبتلا به DVT دچار آمبولی نمی‌شوند.
لخته شدن خون در ورید عمقی - معمولاً در ساق پا، لگن یا بازو رخ می‌دهد
کسانی که لخته شدن خون در ورید عمقی یا DVT دارند یا از داروهای رقیق‌کننده خون برای DVT استفاده می‌کنند ممکن است نیاز داشته باشند از فعالیت‌ها، داروها، غذاها یا سبک زندگی خاصی اجتناب کنند.
افراد باید از عوامل خاصی که ممکن است خطر لخته شدن خون در رگ‌ها را افزایش می‌دهد یا با رقیق‌کننده‌های خون تداخل دارد، اجتناب ورزند.
این مطلب به آنچه افراد باید با DVT اجتناب کنند، می‌پردازد. همچنین نکات مفید و زمان مراجعه به پزشک را مورد بحث قرار می‌دهد.
| با چگونگی شکل‌گیری لخته خون در ورید و خطرات آن بیشتر آشنا شویم |
به این دسته از بیماران توصیه می‌شود از ورزش‌های پرخطر مانند ورزش‌های تماسی که ممکن است منجر به آسیب شود، اجتناب کنند. دلیل آن این است که رقیق‌کننده‌های خون می‌توانند خطر عوارض جدی خونریزی را افزایش دهند.
مبتلایان همچنین باید در طول فعالیت‌های خاص، از وسایل حفاظتی مانند کلاه ایمنی هنگام دوچرخه‌سواری، استفاده کنند.
انجام و نوع و زمان شروع ورزش برای مبتلایان به DVT می‌بایستی با پزشک معالج هماهنگ شود.
حرکت منظم در DVT مهم است و بخش مهمی از بازگشت سلامتی فرد است. ورزش به بهبود گردش خون و کاهش علائم نارسایی وریدی کمک می‌کند.
هر گونه ورزش متوسط، مانند پیاده‌روی یا شنا، ممکن است مفید باشد. اگر فردی آمبولی ریه داشته باشد، ورزش هوازی نیز می‌تواند به بهبود عملکرد ریه کمک کند.
لازم به ذکر است که برای زمان شروع ورزش و نوع فعالیت بدنی حتماً با پزشک معالج هماهنگ گردد.
افراد مبتلا به DVT که وارفارین – نوعی رقیق‌کننده خون – مصرف می‌کنند، ممکن است در مورد مصرف ویتامین K خود محتاط باشند. دفتر مکمل‌های غذایی (Office of Dietary Supplements: ODS) در آمریکا اشاره می‌کند که ویتامین K می‌تواند با وارفارین تداخل داشته باشد. علاوه بر این، تغییر ناگهانی در میزان ویتامین K مصرفی فرد ممکن است عوارض جانبی جدی ایجاد کند.
افزایش ناگهانی مصرف ویتامین K در کنار وارفارین می‌تواند باعث لخته شدن خون شود و کاهش ناگهانی آن ممکن است باعث خونریزی جدی شود. ODS بیان می‌کند که افرادی که وارفارین مصرف می‌کنند باید تقریباً همان مقدار ویتامین K را که هر روز از طریق غذا یا مکمل‌ها دریافت می‌کردند را مصرف کنند.
منابع ویتامین K در غذاها شامل سبزیجات برگ سبز مانند:
سایر منابع ویتامین K عبارتند از:
افراد همچنین باید مصرف نوشیدنی‌های خاصی را که ممکن است با وارفارین تداخل داشته باشند، محدود کنند، از جمله:
اگر مردم در مورد مصرف ویتامین K نگرانی دارند، باید با از پزشک خود راهنمایی بگیرند. انواع دیگری از رقیق‌کننده‌های خون وجود دارد که فرد بیمار می‌تواند برای درمان DVT از آن استفاده کند که نیازی به نظارت بر سطح ویتامین K ندارد.
موسسه ملی قلب، ریه و خون آمریکا توصیه‌های زیر را برای بهبود و پیشگیری از ترومبوآمبولی وریدی (Venous Thrombo-Embolism: VTE) که شامل DVT و آمبولی ریوی است، توصیه می‌کند.
عواملی از سبک زندگی که باید از آنها اجتناب کرد عبارتند از:
افراد مبتلا به DVT باید در صورت مصرف هر گونه دارو و همچنین هر گونه گیاه یا مکمل به پزشک اطلاع دهند. برخی از داروها می‌توانند با وارفارین تداخل داشته باشند و ممکن است خطر عوارض جانبی منفی را افزایش دهند. این شامل:
افراد باید قبل از استفاده از آسپرین، که به عنوان رقیق‌کننده خون عمل می‌کند و ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد، با پزشک صحبت کنند.
هورمون درمانی می‌تواند خطر لخته شدن خون جدی را در افرادی که سابقه قبلی یا خانوادگی لخته شدن خون دارند افزایش دهد. در دوران یائسگی، افرادی که سابقه لخته شدن خون دارند، باید داروهای رقیق‌کننده خون را در کنار درمان هورمونی مصرف کنند.
داروهای پیشگیری از بارداری که حاوی استروژن هستند نیز خطر لخته شدن خون را افزایش می‌دهند.
سوالات متداول در مورد DVT در زیر آمده است.
چه چیزی DVT را بدتر می‌کند؟
با توجه به گزارش‌های علمی، برخی فعالیت‌ها برای DVT مفید نیستند. به عنوان مثال، افراد باید از نشستن ممتد به مدت 2 ساعت یا بیشتر در یک زمان خودداری کنند. بلند شدن منظم برای حرکت و کشش می‌تواند در پیشگیری از DVT مؤثر باشد.
اگر در حال سفر هستید، می‌توانید تقریباً هر ساعت یکبار توقف کنید و چند دقیقه راه بروید یا در هواپیما راه بروید تا پاهای خود را دراز کنید. برای پوشیدن جوراب‌های فشرده در هنگام مسافرت بایستی با مشورت پزشک معالج مشورت نمایید.
افراد همچنین باید از قرار دادن پاهای خود به صورت چهارزانو در هنگام نشستن خودداری کنند، زیرا این امر می‌تواند بر گردش خون تأثیر منفی بگذارد.
همچنین جلوگیری از کم آبی بدن بسیار مهم است، بنابراین افراد باید در طول روز مایعات زیادی مانند آب بنوشند.
بهترین کار برای مقابله با DVT چیست؟
مصرف همه داروها طبق تجویز پزشک و شرکت در معاینه‌های دوره‌ای در درمان DVT مهم است و ممکن است به جلوگیری از تکرار این رویداد کمک کند.
افراد همچنین باید علائم DVT را بررسی کنند و هر گونه علائم لخته شدن خون را فوراً به پزشک گزارش دهند.
انتخاب سبک زندگی سالم نیز مهم است، از جمله حرکت منظم، رژیم غذایی سالم، حفظ وزن مناسب و اجتناب از سیگار.
چه زمانی باید با پزشک تماس بگیرید؟
در صورت مشاهده علائم DVT، از جمله:
مشاهده علائم زیر در افراد در صورت داشتن علائم آمبولی ریه، از جمله:
اگر فردی به دلیل نگرانی‌های سلامتی، مشکلات روانی مانند اضطراب یا افسردگی دارد، می‌تواند با پزشک یا درمانگر خود تماس بگیرد. اگر افراد به دندانپزشک مراجعه می‌کنند، در صورت مصرف داروهای رقیق‌کننده خون باید به کادر درمان اطلاع دهند.
برخی داروها، فعالیت‌ها و سبک زندگی ممکن است خطر لخته شدن خون یا DVT را افزایش دهند. عوارض خونریزی نیز با مصرف داروهای رقیق‌کننده خون بیشتر می‌شود.
مصرف داروها طبق دستور پزشک، انجام حرکات منظم و ایجاد تغییرات در شیوه زندگی سالم، همگی از مراحل مهم در مدیریت DVT هستند.
Last medically reviewed on June 2, 2023
https://www.medicalnewstoday.com/articles/what-not-to-do-with-deep-vein-thrombosis
