بیماری انسدادی مزمن ریه یا COPD و نارسایی قلبی دو بیماری مختلف هستند. اما هر دو میتوانند هنگام انجام یک کار فیزیکی مانند ورزش، بالا رفتن از پلهها یا پیادهروی طولانی مدت باعث تنگی نفس شوند. مشکلات تنفسی به دلایل مختلف با این بیماریها همراه است. به دلیل وجود برخی علائم مشابه که بیماری انسدادی مزمن ریه و نارسایی قلبی دارند، تشخیص و درمان علت اصلی عوارضی مانند تنگی نفس در آنها بسیار اهمیت دارد.
در بیماری انسدادی مزمن ریه، بازدم تمام هوای درون ریهها به دلیل آسیب ریه، اغلب به دلیل سالها سیگار کشیدن، دشوار است. اگر فردی بیماری انسدادی مزمن ریه دارد، به احتمال زیاد در زمان استراحت راحت نفس میکشد. اما زمانی که فرد فعالیت فیزیکی میکند، قبل از خروج هوای آخرین بازدم، نفس شروع به ورود میکند که باعث تنگی نفس میشود.
اگر بیمار نارسایی قلبی دارد، قلب وی خون را به طور مؤثر پمپاژ نمیکند. مانند بیماری انسدادی مزمن ریه، اگر فردی نارسایی قلبی دارد، احتمالاً در حالت استراحت میتوانید به راحتی نفس بکشد. با فعالیت فیزیکی، جریان خون باید افزایش یابد و قلب نیز باید قویتر و سریعتر پمپاژ کند. اگر قلب نتواند این شرایط را تأمین کند، خون به ریهها برمیگردد. این احتقان مایع باعث تنگی نفس میشود.
نارسایی سمت چپ قلب اغلب ناشی از فشار خون بالا یا بیماری عروق کرونر است. ارتباط مستقیمی با بیماری انسدادی مزمن ریه ندارد. اما این دو شرط ممکن است بر یکدیگر تأثیر بگذارند.
به عنوان مثال، اکسیژن کم در خون ناشی از بیماری انسدادی مزمن ریه ممکن است فشار بیشتری بر قلب وارد کند که نارسایی سمت چپ قلب را بدتر میکند و مایعات بیش از حد در ریهها ناشی از نارسایی قلبی میتواند در صورت ابتلا به بیماری انسدادی مزمن ریوی تنفس را سختتر کند.
بیماری انسدادی مزمن ریوی شدید میتواند باعث نارسایی قلبی در بطن راست قلب شود. این وضعیتی است که نارسایی قلب راست یا عروقی نامیده میشود. نارسایی قلبی سمت راست باعث تجمع مایعات در بدن مانند پاها و ناحیه شکم میشود. بسیاری از شرایط غیر از بیماری انسدادی مزمن ریه نیز باعث نارسایی قلبی سمت راست میشوند.
اگر فردی هم مبتلا به بیماری انسدادی مزمن ریه و هم نارسایی قلبی است و دچار تنگی نفس است، تشخیص اینکه کدام بیماری باعث مشکلات تنفسی شده است، دشوار است. برای تشخیص علت اصلی پزشک ممکن است تستهای زیر را تجویز کند:
معاینه فیزیکی: گوش دادن به ریهها و قلب و نگاه کردن به رگهای گردن میتواند به پزشک کمک کند تا تفاوت بین بیماری انسدادی مزمن ریه و نارسایی قلبی را تشخیص دهد.
عکسبرداری اشعه ایکس قفسه سینه: نارسایی قلبی ممکن است باعث شود مایع در ریهها در عکس قفسه سینه قابل مشاهده باشد. با بیماری انسدادی مزمن ریه، ریهها معمولاً شفاف هستند یا ممکن است به نظر برسد که بیش از حد متورم شدهاند.
آزمایش پپتید ناتریورتیک مغز (Brain natriuretic peptide test: BNP): این هورمون معمولاً در صورت نارسایی قلبی در خون در سطوح بالایی قرار دارد، خواه بیمار انسداد مزمن ریه نیز داشته باشید یا نه.
تستهای عملکرد ریوی: پزشکان میتوانند از تستهای تنفسی برای تشخیص بیماری انسدادی مزمن ریه استفاده کنند.
اکوکاردیوگرام: یک آزمایش اولتراسوند از قلب است که میتواند حفرههای قلب، دریچهها و قدرت پمپاژ را ارزیابی کند.
آنزیمهای قلبی: این آزمایش خون میتواند به تشخیص حمله قلبی یا فشار بیش از حد بر روی قلب کمک کند.
در مورد هر فردی موارد متفاوت هستند. برخی افراد بیماری انسدادی مزمن ریوی شدید و فقط نارسایی قلبی خفیف دارند. برخی دیگر نارسایی قلبی شدید و فقط بیماری انسدادی مزمن ریه خفیف دارند. هر کدام که وضعیت شدیدتری داشته باشد به احتمال زیادتری علت علائم تنفسی است.
اگر بیماری انسدادی مزمن ریه و نارسایی قلبی به یک اندازه شدید باشند، پزشکان باید بهترین حدس را بزنند که کدام بیماری باعث علائم فرد بیمار میشود.
گاهی اوقات بیماری انسدادی مزمن ریه و نارسایی قلبی میتوانند همزمان عمل کنند که وضعیت فرد را پیچیدهتر میکند. به عنوان مثال، اگر علائم نارسایی قلبی بدتر شوند تنفس سریعتر میشود، این کار میتواند علائم بیماری انسدادی مزمن ریه را نیز بدتر کند.
اگر پزشک نتواند تشخیص دهد که کدام بیماری باعث تنگی نفس میشود، احتمالاً هر دو را با هم درمان میکند.
درمان بیماری انسدادی مزمن ریه بر روی ریهها و راههای هوایی، شبکه مسیرهای هوایی در داخل ریهها تمرکز دارد. درمانهای اصلی بیماری انسدادی مزمن ریه با داروهای گشادکنندههای برونش که داروهای استنشاقی هستند و به باز کردن راههای هوایی کمک میکنند صورت میپذیرد.
درمانهای نارسایی قلبی بار کاری بر روی قلب را کاهش میدهند و به جلوگیری از رشد ناسالم عضله قلب کمک میکنند. چندین نوع دارو این کار را انجام میدهند.
اگر بیمار دچار تنگی نفس شدید ناشی از درمان بیماری انسدادی مزمن ریه و نارسایی قلبی است، ممکن است از درمانهای دیگری نیز برای درمان استفاده شود:
و اگر فردی به هر دو بیماری مبتلا است و سیگار نیز میکشد، ترک سیگار اولویت اصلی سلامتی است.
اگر فردی هم مبتلا به درمان بیماری انسدادی مزمن ریه و هم نارسایی قلبی است، احتمالاً تیمی از پزشکان، شامل یک متخصص قلب و یک متخصص ریه، او را درمان خواهند نمود.