فیبروز ریوی و آمفیزم دو بیماری ریوی هستند که علائم مشترکی دارند. این علائم شامل سرفه، تنگی نفس، خستگی و تورم در پاها است. با این حال، فیزیولوژی ناهمگون، زیربنای شرایط و علل آنها متفاوت است. در حالی که درمانهای اولیه دارویی نیز متفاوت است، مداخلات برای هر دو بیماری ممکن است شامل اکسیژن درمانی، توانبخشی ریوی و پیوند ریه باشد.
علاوه بر داشتن هر یک از این شرایط به طور جداگانه، امکان داشتن هر دو بیماری به طور همزمان وجود دارد. پزشکان از آن به عنوان فیبروز ریوی و آمفیزم ترکیبی (Combined Pulmonary Fibrosis and Emphysema: CPFE) یاد میکنند.
این مطلب شباهتها و تفاوتهای فیبروز ریوی در مقابل آمفیزم را مورد بحث قرار میدهد. همچنین علائم، درمان و چشمانداز و شرایط بیماری را در افراد در صورت همزمانی ابتلا بررسی میکند.
از عملکرد دستگاه تنفس چه میدانیم؟ |
اگرچه آنها دو بیماری مجزای ریوی هستند، فیبروز ریوی و آمفیزم ویژگیهای مشابه و همچنین تفاوتهای زیادی با هم دارند. آسیبشناسی (پاتوفیزیولوژی) به اثراتی بر بدن اشاره دارد که یک بیماری میتواند ایجاد کند. فیبروز ریوی باعث ایجاد زخم و التهاب در اطراف آلوئولها که کیسههای هوایی کوچک در ریهها هستند میشود. ریهها و خون در حین تنفس، اکسیژن و دی اکسید کربن را در آلوئولها تبادل می کنند. جای زخم باعث سفت شدن بافت ریه و ضخیمتر شدن آن میشود و جذب اکسیژن را برای خون دشوارتر میکند.
در مقابل، آمفیزم آلوئولها را از بین میبرد. با گذشت زمان، آنها پاره میشوند و اجازه میدهند به جای تعداد زیادی کیسه هوای کوچکتر، یک محفظه بزرگ هوا تشکیل شود. در نتیجه، هوا در فضای آلوئول آسیب دیده به دام میافتد و از حرکت اکسیژن در جریان خون جلوگیری میکند.
در باره تبادل گازی در ریهها چه میدانیم؟ |
هر دو بیماری شرایط تنفس را دشوار و در نتیجه باعث تنگی نفس میشوند. سایر علائم مشترک آنها شامل تورم پا و خستگی است. هر دوی آنها سرفه ایجاد میکنند. سرفه در فیبروز ریوی، خشک و در آمفیزم، مرطوب است. بر اساس یک مطالعه در سال 2005، یک تفاوت اضافی بین این دو بیماری این است که فیبروز ریوی باعث خسخس سینه نمیشود، در حالی که آمفیزم این کار را انجام می دهد.
بیش از 200 نوع مختلف فیبروز ریوی وجود دارد. شایعترین نوع، فیبروز ریوی ایدیوپاتیک است که علت شناختهشدهای ندارد. با این حال، علت انواع دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
سیگار کشیدن همچنین یک عامل خطر برای انواع فیبروز ریوی است.
با عوارض دود سیگار و دود دست دوم سیگار آشنا شویم. |
در حالی که سیگار عامل اصلی آمفیزم است، عوامل دیگری ممکن است در این امر نقش داشته باشند. این عوامل میتواند شامل موارد زیر باشد:
با خطرات آلایندههای هوا بیشتر آشنا شویم. |
نه فیبروز ریوی و نه آمفیزم در حال حاضر درمانی ندارند. با این حال، درمانها میتوانند به مدیریت علائم کمک کنند. گزینههای هر دو بیماری شامل اکسیژن درمانی و در موارد شدید، پیوند ریه است. توانبخشی ریوی، برنامهای شامل تمرین ورزشی، مشاوره تغذیه و آموزش نیز میتواند به کنترل علائم هر دو بیماری کمک کند.
پزشکان از گلوکوکورتیکوئیدها که داروهای ضد التهابی هستند برای درمان هر دو بیماری استفاده میکنند. غیر از این داروها، از داروهای متفاوتی برای این بیماریها استفاده میشود.
درمان دارویی اولیه برای فیبروز ریوی شامل عوامل ضد فیبروتیک مانند نینتدانیب (Nintedanib) است که باعث کند شدن اسکار ریه یا فیبروز میشود. از سوی دیگر، درمان دارویی اولیه برای آمفیزم شامل گشادکنندههای برونش، از جمله آلبوترول (Albuterol) و داروهای دیگری است که عضلات اطراف راههای هوایی را شل و به تنفس راحتتر کمک میکنند.
پیشتر گفتیم که هنگامی که این دو بیماری همزمان رخ میدهند، پزشکان آن را CPFE مینامند. در حالی که شیوع CPFE ناشناخته است، تخمین ها نشان میدهد که ممکن است بیشتر در مردان و افرادی که سیگار میکشند رخ دهد. با این حال، CPFE ممکن است در افرادی که سیگار نمیکشند نیز ظاهر شود. میانگین سن شروع CPFE، 65 تا 70 سالگی است.
CPFE سندرمی است که همراه با تنگی نفس در هنگام فعالیت بدنی و به دنبال آن سرفه های مخرب و تشدیدهای مکرر بروز می کند. این بیماری ممکن است به سرعت پیشرفت کند، با فشار خون ریوی گروه 3 WHO تشدید شود و با افزایش خطر سرطان ریه مرتبط است. سیگار کشیدن و جنسیت مردانه از عوامل خطر مهم هستند.
علائم CPFE شامل تنفس سخت یا دشواری در هنگام تلاش و سرفه است. پزشکان اغلب دو وضعیت همزمان با CPFE را مشاهده میکنند: فشار خون ریوی و سرطان ریه. فشار خون ریوی به فشار خون بالا در شریانهای ریه و سمت راست قلب اشاره دارد.
تحقیقات موجود دادهها و دستورالعملهای کمی در مورد درمان CPFE ارائه میدهند. با این حال، شیوههای فعلی شامل اقدامات کلی است، مانند:
درمان همچنین شامل داروهای ضد فیبروتیک برای فیبروز ریوی، همراه با گشادکنندههای برونش استنشاقی و کورتیکواستروئیدهای استنشاقی برای آمفیزم است.
طبق یک مطالعه در سال 2015، چشم انداز افراد مبتلا به CPFE ضعیف و با نرخ زندگی 5 ساله 35-80٪ است. برآوردها نشان میدهد که میانگین طول عمر افراد مبتلا به CPFE از 2.1 تا 8.5 سال است.
چشمانداز CPFE نسبت به آمفیزم به تنهایی مطلوبتر است. با این حال، چشمانداز افراد مبتلا به CPFE در مقایسه با فیبروز ریوی به تنهایی نامشخص است.
فیبروز ریوی و آمفیزم دو بیماری جداگانه هستند که شباهتها و تفاوتهایی با هم دارند. یک شباهت این است که هر دو میتوانند باعث تنگی نفس، سرفه، خستگی و تورم در پاها شوند. همچنین چندین تفاوت بین این دو بیماری، از جمله در پاتوفیزیولوژی آنها وجود دارد. فیبروز و زخم (اسکار) زمینهساز فیبروز ریوی است، در حالی که تخریب آلوئولها (کیسههای هوایی) زمینهساز آمفیزم است.
همچنین، هیچ علت شناخته شدهای در ارتباط با اکثر موارد فیبروز ریوی وجود ندارد، در حالی که سیگار عامل اصلی آمفیزم است. اگرچه استراتژیهای درمانی برای هر دو بیماری شامل دارو میشود، این داروها شامل کلاسهای دارویی متفاوتی است.
هنگامی که این دو بیماری به طور همزمان رخ میدهند، پزشکان آن را CPFE را مینامند. علائم CPFE شامل سرفه و مشکل در تنفس در هنگام فعالیت است.
https://www.medicalnewstoday.com/articles/pulmonary-fibrosis-vs-emphysema