=
اغلب راجع به چگونگی نفس کشیدن فکر نمی‌کنیم. افراد به طور معمول از طریق بینی تنفس می‌کنند که اجازه می‌دهد هوایی که تنفس می‌کنیم گرم و مرطوب شده و تا حدی از آلودگی‌های آن کاسته شود. با این وجود برخی از افراد از طریق دهان تنفس می‌کنند که به آن تنفس دهانی گفته می‌شود. برخی تقریباً همیشه از طریق دهان تنفس می‌کنند و برخی به دلایلی نظیر وقفه تنفسی در خواب (Sleep Apnea) یا التهاب مجرای بینی بر اثر مواردی نظیر سرماخوردگی، آلرژی یا سینوزیت برای مدتی محدود از طریق دهان نفس می کشند. در اینجا به موارد تنفس دهانی موقت نمی‌پردازیم چون اثرات آن محدود است، اما تنفس دهانی مزمن می‌تواند مشکلات خاصی از نظر سلامتی به دنبال داشته و نیاز به مداخله پزشکی یا اصلاح روش تنفس از طریق بینی را دارد.
تنفس از طریق دهان می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد. برخی از این دلایل عبارتند از: زکام مزمن، پلیپ و انحراف بینی آلرژی، بزرگی لوزه‌ها، سابقه مکیدن انگشت‌ها یا شست، ناهنجاری‌های بدو تولد نظیر گرفتگی مجرای بینی، شکاف سقف دهان، و ...
تنفس دهانی در دوران کودکی می تواند باعث ناهنجاری در رشد فک و وضعیت دندان‌ها شود.
تنفس دهانی می‌تواند آسم ورزشی را بدتر کند زیرا هوای ورودی به ریه‌ها گرم و مرطوب نمی‌شود و باعث افزایش تحریک راه‌های هوایی می‌شود. افرادی که سابقه وقفه تنفسی در خواب دارند علائم‌شان با تنفس دهانی بیشتر می‌شود و خود تنفس دهانی نیز می‌تواند باعث افزایش وقفه تنفسی گردد زیرا ممکن است فک یا دهان در حالتی قرار گیرند که مانع تنفس راحت شوند و در نتیجه در تنفس ایجاد مشکل کرده و کیفیت خواب را کاهش دهد.
علائمی که باید به آن توجه کرد:
افرادی که تنفس دهانی دارند اغلب دهانشان تا حدودی باز است. صدای تنفسشان از دهان شنیده می‌شود. در هنگام غذا خوردن، صدای جویدنشان شنیده می‌شود چون مجبور هستند با دهان باز غذا بخورند. احتمالاً به دلیل خشکی دهان و دندان‌ها، دهانشان بوی بد می‌دهد.
تنفس با دهان باز می‌تواند باعث بوی بد دهان شود.
این افراد مشکلات دندانی پیدا می‌کنند چون تنفس دهانی می‌تواند وضعیت فک را تغییر دهد. این ممکن است به درد در ناحیه فک، دندان قروچه یا گاز گرفتن زبان منجر شود. همچنین تنفس دهانی می‌تواند موجب اختلال در رشد فک کودکان شود.
خروپف: تنفس از طریق دهان می‌تواند راه‌های هوایی را خشک کرده و منجر به خروپف و حتی قطع تنفس در هنگام خواب شود.
نوک زبانی صحبت کردن: تنفس از طریق دهان بر روی تلفظ حرف س (یا S انگلیسی) تأثیر می‌گذارد و صدایی شبیه ث به عربی یا (th به انگلیسی) بدهد.
تنفس از طریق دهان عوارض متعددی به همراه دارد. اما ممکن است یک نفر به همه این عوارض دچار نشود.
تنفس از طریق دهان می‌تواند اثرات منفی زیادی بر رشد متوازن اعضای صورت بگذارد.
تنفس دهانی به ندرت حالت اضطراری پیدا می‌کند ولی با مشاهده علائم ذکر شده خصوصاً خشکی دهان در هنگام برخاستن از خواب یا بوی بد دهان بایستی به پزشک مراجعه گردد.
درمان تنفس دهانی به علت آن بستگی دارد. برای مثال، اگر شخص لوزه‌های بزرگ داشته باشد ممکن است به جراحی لوزه نیاز داشته باشد یا اگر مشکل به دلیل شکل مجرای بینی باشد ممکن است به جراحی سینوس یا پولیپ یا انحراف بینی نیاز داشته باشد.
درمان‌های دارویی نظیر اسپری‌های ضدالتهاب بینی، آنتی‌هیستامین‌ها، داروهای ضداحتقان برای موارد موقت مؤثر هستند.
همچنین فیزیوتراپ‌ها می‌توانند تکنیک‌هایی را آموزش دهند تا به فرد کمک کند تا بتواند بر تنفس از طریق بینی تمرکز کند. ما می‌توانیم ماهیچه‌های دهانی و زبان و حلق را به منظور کمک به تنفس از طریق بینی تقویت کنیم.
| آیا از روش‌های تمرین تنفسی اطلاع دارید؟ |
تنفس از طریق دهان با احتمال بسیار قابل درمان است و نباید برای درمان آن شک کرد. هرچه این درمان زودتر صورت پذیرد با عوارض کمتری مواجه خواهیم شد.
