احتمالاً دلایل زیادی برای عدم مصرف سیگار یا استفاده نکردن از سایر محصولات تنباکو شنیدهاید، اما نکته ترسناک دیگری هم وجود دارد: تنباکوی مورد استفاده برای تولید این محصولات تنباکو حاوی مقادیر کمی مواد پرتوزا است. از هر پنج مرگ در هر سال در ایالات متحده، یک مورد در اثر مصرف دخانیات یا قرار گرفتن در معرض دود دست دوم سیگار است - یعنی حدود 480000 نفر در سال یا 1300 نفر در روز. مواد شیمیایی سمی موجود در دود تنباکو دلیل اصلی ایجاد سرطان در سیگار هستند، اما تشعشعات نیز ممکن است نقشی داشته باشند.
تنباکوی مورد استفاده برای تولید سیگار و سایر محصولات دخانی حاوی مقادیر کمی از عناصر رادیواکتیو (پرتوزا) است. کودهایی که کشاورزان تنباکو برای افزایش محصولات تنباکوی خود استفاده میکنند حاوی رادیوم طبیعی و عناصر ناشی از فروپاشی آن است. همانطور که گیاه رشد میکند، رادون حاصل از کود، همراه با رادون طبیعی در خاک و سنگهای اطراف، بر روی گیاه و داخل آن منتقل میشود و بعداً به محصولات تنباکوی ساخته شده از این گیاهان منتقل میشود. بنابراین تنباکوی مورد استفاده برای تولید سیگار و سایر محصولات تنباکو حاوی مقادیر کمی از عناصر رادیواکتیو (پرتوزا) است.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (The Centers for Disease Control and Prevention : CDC) تخمین میزند که مصرف سیگار و تنباکو سالانه بیشتر از مصرف الکل، تصادفات رانندگی، خودکشی، ایدز، قتل و مواد مخدر غیرقانونی آمریکاییها را میکشد. اکثر مردم میدانند که دود سیگار و تنباکو حاوی مواد سمی بسیاری از جمله قطران، آرسنیک، نیکوتین و سیانید هستند. چندین دهه است که خطرات رایج سیگار شناخته شده است. با این حال، عده کمی از مردم میدانند که تنباکو همچنین حاوی مواد رادیواکتیو پلونیوم-210 و سرب-210 است. این دو مادهی سمی و رادیواکتیو موجود در سیگار به افراد سیگاری آسیب میرساند. آنها همچنین به افرادی که در معرض دود سیگار (دود دست دوم و سوم) هستند آسیب میرسانند.
مواد پرتوزا (رادیواکتیو) مانند پلونیوم-210 و سرب-210 به طور طبیعی در خاک و هوا یافت میشوند. آنها همچنین در کودهای فسفات بالا که کشاورزان برای کمک به رشد محصولات خود استفاده میکنند، یافت میشوند. این کودها حاوی یک ماده پرتوزای طبیعی به نام رادیوم هستند. رادیوم در یک فرایند پرتوزایی تجزیه میشود و گاز رادون آزاد میکند که سپس از خاک اطراف گیاهان خارج میشود. همانطور که گیاه رشد میکند، رادون حاصل از کود، همراه با رادون طبیعی در خاک و سنگهای اطراف، به کرکهای چسبنده پشت برگهای تنباکو، به نام تریکوم (Trichomes)، میچسبد. رادون بعداً به عناصر رادیواکتیو سرب-210 و پولونیوم-210 تجزیه میشود. باران این ذرات را از بین نمیبرد. پولونیوم-210 دارای تابش ذره آلفا است که بسیار خطرناک و سرطانزا است. پولونیوم 210، خطر بیشتری دارد.
پولونیوم-210 و سرب-210 که وارد برگهای تنباکو و روی آنها میشوند، حتی پس از فرآوری تنباکو در آنجا باقی میمانند. سیگارهای ساخته شده از این تنباکو هنوز حاوی این عناصر رادیواکتیو هستند. هنگامی که فرد سیگاری، سیگار روشن میکند و دود تنباکو را استنشاق میکند، مواد سمی و پرتوزای موجود در دود وارد ریههای وی میشوند و میتوانند به سلولها و بافتها آسیب مستقیم و فوری وارد کنند. همین مواد سمی و پرتوزا (رادیواکتیو) میتواند به ریههای افراد دیگر نیز آسیب برساند.
ذرات پرتوزا (رادیواکتیو) در ریههای افراد سیگاری مینشینند و تا زمانی که فرد سیگار میکشد، در آنجا تجمع میکنند. با گذشت زمان، اشعه میتواند به ریهها آسیب برساند و میتواند به سرطان ریه کمک کند. استفاده از محصولات تنباکو همچنین میتواند کاربران را در برابر سایر آلایندههای سرطانزا آسیبپذیرتر کند. به عنوان مثال، رادون گازی بیرنگ، بیبو و پرتوزا است که به طور طبیعی در خاک وجود دارد. رادون میتواند از طریق شکافهایی که در پی (فونداسیون) وجود دارد به ساختمانها نفوذ میکند. استنشاق آن به مرور زمان میتواند باعث سرطان ریه شود. افراد سیگاری که در معرض رادون قرار میگیرند بیشتر از افراد غیرسیگاری در معرض این گاز در خطر ابتلا به سرطان ریه هستند.
با سایر خطرات و مضرات سیگار بیشتر آشنا شویم. |
پولونیوم-210 و سرب-210 برای چندین دهه در ریههای افراد سیگاری تجمع مییابند. قطران چسبناک موجود در تنباکو در مجراهای کوچک هوا در ریهها (برونکیولها) جمع میشود و مواد رادیواکتیو در این مجراهای باریک به دام میافتند. با گذشت زمان، این مواد میتوانند منجر به سرطان ریه شوند.
با دستگاه تنفس و عملکرد آن بیشتر آشنا شویم. |
مطالعات مرکز پیشگیری از بیماریها در آمریکا نشان میدهد که استعمال دخانیات باعث 80 درصد مرگ و میر ناشی از سرطان ریه در زنان و 90 درصد از کل مرگ و میرهای ناشی از سرطان ریه در مردان میشود.